Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2008

Οικονομική απομόνωση

Είμαστε τόσοι πολλοί και όμως νιώθουμε τόσο μόνοι.


Η εποχή της παγκοσμιοποίησης που διανύουμε φαίνεται ότι προσπερνά διακριτικά τις αρχικές ιδεολογικές της βάσεις και άρχισε να αποκλίνει σθεναρά από τα οράματά της. Προσηλωμένη στην επίτευξη οικονομικών στόχων, αποπροσανατολίζει τον άνθρωπο κοινωνικά, αφού, δυστυχώς, δείχνει να στηρίζεται πλέον στα θεμέλια τής ατομικότητας.
Μας προτείνει ατομισμό προάγοντας ως ανθρώπινο πρότυπο αυτό του Υλιστή, εμπορεύεται ιδέες στο βωμό ενός απάνθρωπου ρεαλισμού, διαπραγματεύεται ήθη στηριζόμενη στους κανόνες του αδυσώπητου ανταγωνιστικού ατομικισμού και έχει την τάση της εξατομίκευσης του «κοινού» καλού.
Υπάρχει λόγος… που γράφω και αυτός είναι να σας καταθέσω τις θέσεις μου, τις απόψεις μου, τις προτάσεις μου. Σήμερα καταθέτω τους φόβους και τις ανησυχίες μου και, για να καταστώ πιο σαφής και αντιληπτός σε αυτά που θέλω να πω, σας οδηγώ σε ανατροπή του κειμένου με το παρακάτω φανταστικό παράδειγμα.

Ο θείος μου λέει τακτικά ότι, εάν συγκεντρωθώ σωστά και με πίστη, μπορώ να δω πίσω από τον τοίχο. Πηγαίνω, λοιπόν μπροστά στο λευκό μου τοίχο, κάθομαι οκλαδόν και κοιτάζω επίμονα. Προσπαθώ κάτι να δω. Τι όμως; Τίποτα. Κλείνω τα μάτια και σκέφτομαι όλα όσα προανέφερα και με προβληματίζουν για την εποχή της παγκοσμιοποίησης. Ανοίγω τα μάτια και βλέπω γραμμένη με μαύρο σπρέι στον τοίχο μια φράση: εξατομίκευση συλλογικών στόχων (επιτρέψτε μου να τολμήσω την εισαγωγή νέων όρων).
Δε μου λέει κάτι. Πρώτη φορά το βλέπω, πρώτη φορά το ακούω.
-Μα πώς μπορεί κάποιος να εξατομικεύσει κάτι συλλογικό;, αναρωτιέμαι.
Ξανακλείνω τα μάτια και τα ανοίγω. Αρχίζω να διακρίνω κάτι. Ναι, είναι τέσσερις άνθρωποι σε τέσσερα διαφορετικά τραπέζια με κάποια έγγραφα στο χέρι, μελετούν και ταυτόχρονα συζητούν. Ακούω διάφορες λέξεις: παιδιά, υγεία, σύνταξη, δόσεις, όροι, προϋποθέσεις. Προσπαθώ να συνδυάσω τις λέξεις. Δε βγαίνει νόημα. Σηκώνομαι. Περνάω τον τοίχο και πηγαίνω πάνω από τον καθένα τους. Διαβάζω. Πρόκειται για ιδιωτικές ασφάλειες τεσσάρων διαφορετικών εταιριών. Αρχίζουν να μαλώνουν με πάθος για το ποια είναι η καλύτερη εταιρία.
-Εμείς κάποτε μαλώναμε για τις ομάδες, σκέφτηκα και γύρισα πίσω σκυθρωπός. Και όμως! Εδώ υπάρχει ένας συλλογικός στόχος. Είναι η ασφάλεια στην υγεία, στην οικογένεια, στα γηρατειά, στη ζωή. Η κοινωνική ασφάλιση αποτελεί έναν αδιαμφισβήτητο συλλογικό στόχο, κάτι που αποτελεί και επίτευγμα του καιρού μας, πόσο μάλλον στο μέλλον, είπα και ανοιγόκλεισα για άλλη μια φορά τα μάτια μου.
Ξάφνου οι τέσσερις έγιναν τρεις και τους ακούω πλέον καθαρά να συζητούν μεταξύ τους:
-Μάθατε; Η εταιρία ιδιωτικής ασφάλειας του Τέταρτου (τουλάχιστον ας θυμούνταν το όνομα του) πτώχευσε.
-Εμένα μου έστειλε μια επιστολή να τον βοηθήσουμε, να βγούμε στο δρόμο όλοι μαζί, να διεκδικήσουμε γι’ αυτόν…χαχα!
-Έκανε λάθος επιλογή και την πλήρωσε. Ας πρόσεχε!! Είπε ο τρίτος και ξεκίνησαν έναν τρικούβερτο καβγά για το ποιος επένδυσε στην καλύτερη τράπεζα!!!
Ξάφνου χάθηκαν ... και εγώ απέμεινα να κοιτάζω σε ένα λευκό τοίχο ψάχνοντας απεγνωσμένα τους Υπερασπιστές των «διαφυλασσόμενων» συλλογικών στόχων!!!



Θα μπορούσα να γεμίσω πολλές σελίδες με παραδείγματα, όπως και εσείς άλλωστε, για το πώς εξατομικεύονται συλλογικοί στόχοι και περιθωριοποιούνται οι ομαδικές αντιδράσεις από τη νεοκαταληφθείσα ατομική σκέψη.

«Ήρθαμε από μακριά και στοχεύουμε να φτάσουμε μακριά», λέει μια γνωστή ρήση.
Εγώ ας θυμίσω λίγο το πώς ήρθαμε.
Ο άνθρωπος γεννήθηκε μόνος μα μεγάλωσε πάντα μέσα σε αγέλες, ομάδες, συναθροισμένος ως φύση με τον προκάτοχο και το διάδοχο του, τοποθέτησε πάντα λιθαράκια στο κτίσμα της εξέλιξης του είδους.
Επιβίωσε μέσα από συμμαχίες,
πολλαπλασιάστηκε μέσα από συνευρέσεις,
εξελίχθηκε μέσα από συνεργασίες,
δημιούργησε μέσα από συλλογικές προσπάθειες,
πέθανε δίνοντας τη σκυτάλη της γνώσης στον επόμενο,
κάνοντας έτσι τη ζωή του συμμετοχή σε δρόμο ομαδικό και το άτομο του συνεργό στη διαιώνιση του είδους.


Ναι στην παγκοσμιοποίηση που αποβλέπει στην ειρηνική συνύπαρξη και ευημερία των ΛΑΩΝ.